Kişi IT mütəxəssisləri, qadın dizaynerlər " : uzaqdan işləyənlər arasında kim daha müvəffəqiyyətli olur?

İlk baxışdan, gender fərqləri freelancing (freelancer evdən gəlir qazanmaqla fəaliyyət göstərən özünü-məşğulluq formasıdır- red.) üçün yaddır. Fiziki güc tətbiq etməyə ehtiyac yoxdur, hər kəs dizüstü kompüter qarşısında bərabərdir. Ancaq işdə vəziyyət bu cür birmənalı deyil.

Karyera və özünü reallaşdırma

Bütün dünyada, o cümlədən ölkəmizdə freelance bazarı sürətlə inkişaf etməyə davam edir və bu işdə koronavirus pandemiyası da mühüm rol oynayıb. Mütəxəssislərin fikrincə, 2020-ci ilin ilk yarısında bazar orta hesabla 30% böyüyüb.

Freelancedə tez-tez işləyirlər: jurnalistlər, kopirayterlər, marketoloqlar, müxtəlif profilli İT mütəxəssisləri, dizaynerlər, video redaktorlar, fotoqraflar, tərcüməçilər. Bütün bu sahələrdə kişi ilə qadın nisbəti təxminən 55% -dən 45% -ə qədərdir. Ancaq iş şəraiti və müştəri ilə münasibətlərdəki fərqlər bəzən diqqət çəkir.

Cinsin əhəmiyyəti varmı?

İT, mühəndislik, fotoqrafiya və video sahəsində kişi freelancerlər üstünlük təşkil edir. Ancaq müəllif hüquqları, tərcümə, marketinq və reklam sahəsində qadınlar kişilərə nisbətən iki qat çoxdur. Dizaynerlikdə nisbət bərabərdir.

Tədqiqatlara görə, müştərilər demək olar ki, hər zaman fotoqraf, layout dizayneri və ya proqramçı axtararkən kişi seçirlər, dizayner, tərcüməçi, marketoloq və ya kopirayter isə qadınlardan seçilir. Müştərilər diplomatiya və yaradıcılıq sahəsində birinci yeri inamla xanımlara verirlər. Bu, əsasən qadınların daha ünsiyyətcil olması və mümkün qədər müştərini dinləməyə və başa düşməyə meylli olması ilə əlaqədardır.

Centlmenlər qadın icraçıları tərcih edirlər

Statistikaya görə, qadın freelancerlər kişilərə nisbətən daha çox sifariş yerinə yetirirlər. Burda da psixologiya rol oynayır. Kişilər bir sifarişçi və ya mötəbər layihəyə işləməyə üstünlük verirlər, sifarişçiylə ünsiyyət zamanı daha nadir əyilirlər, öz şərtlərini diktə edirlər, daha  inakardırlar..

Qadınlar daha çox fərqli kiçik sifarişlər alırlar, daha loyaldır, düzəlişlərə təmkinlə yanaşırlar, müştərilərin istəklərini mümkün qədər yerinə yetirməyə çalışırlar, endirim və ya sövdələşməyə razılıq verirlər. Qadınlara xas olan rolu və empatiyanı oynayırlar.

Maraqlı müşahidələr: kişi müştərilərin 70% -i qadın freelancerlərlə işləməyi üstün tutur, qadın müştərilərin təxminən 80% -i isə uzaqdan işləyən kişilərlə əməkdaşlıq edirlər. Səbəblər yenə psixologiya ilə əlaqəlidir.

Qadınlar şüuraltı olaraq kişilərə daha çox güvənirlər. Kişilər üçün ünsiyyət və lider rolu əks cinslə daha asandır. Həm də qadın freelancerlər daha məhsuldardırlar: vaxtlarının 50% -dən çoxunu işə sərf edirlər, kişilər isə cəmi 40% -ni.

Jurnalisti ayaqları, freelanceri isə əminlik dolandırır

Sərbəst işçinin (freelancer) maaşındakı fərqə təsir edən əsas amillər : iş keyfiyyəti, təcrübə və əminlik. Yeni gələnlər ənənəvi olaraq xidmətlərin dəyərini ucuzlaşdırırlar, bu, xüsusilə qadınlar üçün tipikdir. Kişilər əvvəlcədən gəliri yüksək tutmağa çalışırlar. Qadınlardan fərqli olaraq, tez-tez iş prossesində lazım olanı öyrənəcəklərini güman edərək onlarda çatışmayan bacarıqları tələb edən tapşırıqlara razılıq verirlər.

Sərbəst işləyən qadınlara yalnız özləri əvvəlcədən ödənişin məbləğini ucuzlaşdırdığı üçün daha az ödəniş verilə bilər. Bir qayda olaraq, qadınlar özlərinə qarşı daha tənqididir və öz bacarıqlarını həqiqətdə olduğundan daha pis qiymətləndirirlər.

Bundan başqa, freelancer xanımlar daha aşağı qiymət söyləyə bilərlər, çünki şüuraltı olaraq bunun sifariş almaq şanslarını artıracağını düşünürlər. Əlbəttə, müəyyən bir cinsdən olan freelancerlərin daha çox qazandıqları sahələr var. Qadınlar üçün bu kopirayter, marketinq və SEO, kişilər üçün - mühasibat, foto, video və İT xidmətləridir.

Freelance-də kim daha yaxşı yaşayır ?

Kişi - freelancerlər daha çox stress keçirirlər . Müştəri tərəfindən edilən hər hansı bir sadə və xırda işarə, şüuraltı səviyyədə güclü cinsin nümayəndələrinin özlərini hər şeyə nail olan, qalib kimi hiss etməyi dayandırmasına səbəb olur. Psixoloji olaraq, onlar nəticənin nailiyyətinə, iş zamanı problemin həllindən doğan şövq hissinə ehtiyac duyurlar. 

Eyni zamanda, cəmiyyətdə hələ də kişilərin "həqiqi əmək"dən boyun qaçırdıqları  üçün freelancingi seçdiklərinə dair stereotip mövcuddur. Hansı ki, uzaqdan işləyən kişilərə müsbət heç nə əlavə etmir. Qadınlar sifarişlərin olmamasını ev işləri, özünə qulluq və ünsiyyət ilə kompensasiya edirlər. Həmçinin freelancing sayəsində daha çox özünü realizə və qürur hissi duyurlar.

Freelancerlər ofisdəki həmkarlarından daha çox işləyirlər. 90%-i gecə işləyir, xüsusilə qadın freelancerlər və hər iki cinsin İT mütəxəssisləri. Buna görə də, uzaqdan işləyən kişi və qadınlar üçün tükənmə sindromu nadir deyil.

Deyə bilərik ki, ən uğurlu freelancerlər, tapşırıqları səmərəli şəkildə yerinə yetirməyi və iş vaxtını özü təşkil etməyi bacaran ixtisaslı mütəxəssislərdir. Tələb olunan freelancer həmişə peşəkarlığını yüksək qiymətləndirən müntəzəm müştərilər dairəsinə malikdir. Və burada cins önəm kəsb etmir.

Mənbə: psychologies.ru