Molla Cümə - Molla Cümə ilə Aşıq Könülün deyişməsi (I hissə)

Aşıq Könlü bir gün səhər tezdən dan yeri ağarmamış cardan durub Molla Cumanın evinə gəlir. Qapını döyür. Arvad deyir:
-Kimsən?
Deyir:
-Molla Cumanı istəyirəm.
Arvad:
-Molla Cumaya xəbər verir.
Molla Cuma tumançaq kürkünü çiyninə salıb əlində xəncər Aşığın qabağına çıxır.
-Salam.
-Əleykəssəlam.
Xoş-beşdən sonra Molla Cuma deyir:
-Buyur, evə gedək.
Aşıq Könlü deyir:
-Xeyr. Evə getməyə gəlməmişəm. Deyişməyə gəlmişəm. Ya sən aşıqsan, ya mən.
Deyir:
-Gəlmisən çox gözəl, buyur dəyişək.
Aldı Könlü görək nə deyir:

Könlü:

Salam olsun sənə, ey Molla Cuma,
Yaqut ya mənəmi, ya mənmi gəlim?
Bir neçə sözlər var bil xəyalımda
Yaxşımı söyləyim, yamanı gəlim.

Cuma:

Salam olsun sənə ey aşıq Könlü
Yaqut mədəninə gəlirsən bir gəl
Uzaxdan uzağa eyləmə hap-gop
………… olub gəlirsən dur gəl.


Könlü:

Girməyib dəryada ay üzdə dursun
Süsəni sünbülü ay üzdə dursun.
İstərsən saxlayım ay üzdə dursun,
İstərsən çalxıyıb ya mənmi gəlim.

Cuma:

Bir ad sevdim heç vermərəm min ada
Bir daş atdım dəydi düşdü Minada,
Durmaz üzdə qalxıbsanda minada,
Azdan nə bağlıdır gəlirsən dur gəl.

Könlü:

Məyən olsa haçan çatar at mənə
Müjgan oxun sinəm üstə at mənə.
Könlü deyər bir imtəhan at mənə
Ya sən gəlirsənmi, ya mənmi gəlim.

Cuma:

Piyada atlıya çatmaz edalım
Tənə sözlə ciyər bağran edalım
İstəyirsən bir imtahan edalım
Molla Cuma gəlməz, gəlirsən dur gəl.

Molla Cuma deyir balam bura qapının ağzıdır. Burda durmaq yaxşı deyil. Görən bizi məzəmmət eylər. Gedək evə çay içək, çörək yeyək, oturaq söhbət eliyək. Sonra nə qədər istəyirsən yenə dəyişək. Könlü deyir elə şey yoxdur. Burda dəyişəcəyik. Belə olanda Molla Cuma başlayır.

(Dübeyt)

Xoş gəlmisən, Aşıq Könlü,
Yerin vardır gözüm üstə
Fərş edərəm ayağını
Baş qoyaram üzün üstə.

Könlü:

Sağ olginən Molla Cuma,
Bir cavab ver dilim üstə
Gərək deyəm qulluğunda
Söz qoşginən sözüm üstə.

Cuma:

Buyur gedək evə qonaq,
Haq verəndən yeyək içək,
Cavabın var orda açaq
Söz qoygilən sözüm üstə.

Könlü:

Gəlməmişəm yemək-içməyə
Yoxsa istəyirsən qaçmağa.
Gəldim sənnən dəyişməyə
Sazın durur qolum üstə.
Cuma:

Cumayam bilmərəm halın,
Dərinə düşüb xəyalım,
Görüm nədir su sualın
Cavab verrəm dizim üstə.

Könlü:

Aşıq Könlü tanı mənəm
Eşq əhlinin canı mənəm
Canlıların canı mənəm
Əl qoyginən əlim üstə.

Molla Cuma yenə təklif eləyir. Aşıq Könlü qəbul eləmir. Camaat bunların başına yığışır. Onlar da Könlüyə evə getməsini xahiş edirlər. Könlü isə razı olmayıb inadla deyir: Gəlmişəm. Ya mən bunun aşıq olmadığını sübut edib gedəcəyəm. Sazını əlindən alacağam, ya da bu məni yenəcəkdir. Deyişməyə başlayırlar.

Könlü:

Molla Cuma, səndən xəbər alayım
O nədir ki, dünya qubarda durdu,
Binasın atəşdən yaratdı allah
Axırda məkanı finnarda durdu.

Cuma:

Aşıq Könlü, sənə xəbər verəyim
O şeytandır dünyada qubarda durdu.
Binasın atəşdən yaratdı allah
Axırda məkanı finnarda durdu.

Könlü:

Quranı göylərdən göndərən kimdir
Alıban yerlərə əndirən kimdir
Kafiri İslama döndərən kimdir
Dönən azad oldu, dönməzi qırdı.

Cuma:

Quranı göylərdən allah göndərdi
Cəbrayıl gətirib yerə əndirdi
Kafiri İslama Əli döndərdi
Dönən azad oldu, dönməzi qırdı.

Könlü:

O hansı sultandır dörddür vəziri
O hansı surədir birdir vəziri
O hansı nəbidir yedi hazırı
Dilədi moladan yanında gördü.

Cuma:

O xatəmi muxtardır dörddür vəziri
Oğulhüvəllahdır birdir vəziri
O İsa peyğəmbərdir yedi hazırı
Dilədi moladan yanında gördü.

Könlü:

O nədir ki, nuhun gəmisin deşdi,
O nədir ki, otun şirinin seçdi
O kimdir ki, abi-həyatdan içdi
Bilinməz məkanı hardadır yurdu.

Cuma:

O siçandır Nuhun gəmisin deşdi,
O arıdır, otun şirinin seçdi.
O xızırdır abi həyatdan içdi
Bilinməz məkanı hardadır yurdu.

Könlü:

Mən Aşıq Könlüyəm, hər yerdə adlı
O hansı surədir bir yerdə məddi
O hansı surədir ayəsi yeddi
Oxunur hər zaman dildə əzbərdi.

Cuma:

Mən Cumayam, hər yanda söhbəti dadlı,
O ənzalnadır bir yerdə məddi
O süreyi əlhəmdir ayəsi yeddi,
Oxunur hər zaman dildə əzbərdən.

Bundan sonra Könlü hirslənib lateyer (götəlləmə) deməyə başlayır.

Könlü:

Molla Cuma səni agah eyləyim
Hünərin yoxsa araya girmə.
Aşıqlar söhbəti qoç davasıdır
Beş qafiyə ilə araya girmə.

Cuma:

Aşıq Könlü yəqin inan bilginən
Şələsi olmayan dəyirmana girməz
Bir məsəldir atalardan qalıbdır
Yabıya dözməyən xarmana girməz.

Könlü:

Çıxıb çölə tədarükün görməyən
Dava etməz hünərini bilməyən
Cibində ehtiyat pulu olmayan
Nə məclisə getməz, meydana girməz.

Cuma:

Çıxanda tədarükün görginən çölün
İşin düşsə bir yana çatmaz əlin.
Cibində yox isə ehtiyat pulun
Özgə ilə mərc etmə qaraya girmə.

Könlü:

Aşıq Könlü könülləri bəsləyər
Düşən yerdə loğman ölüm xəstəyə
Südün yoxsa heç qarışma dəstəyə
Toğlusan dur yanda bərəyə girmə.

Cuma:

Molla Cuma bərki boşu görübdür
Neçə aşıqların gülün dəribdir
Movlan qismət edib xızıl veribdir
Üzməyi bilmirsən ümmana girmə.

(II hissə)