Viktor Hüqonun Məhəmməd peyğəmbərə yazdığı şeir

Xristian dünyasının əsrlərdir müzakirə obyektinə çevirdiyi Viktor Hüqonun Həzrəti Məhəmməd haqqında yazdığı şeir türk dilinə tərcümə edilib. Şeiri Çeçen Universitetinin Xarici Dillər Mərkəzinin Fransız dili kafedrasının müəllimi Yaqub Yaşa uzun sürən araşdırmadan sonra tərcümə edib. Orijinal adı “Mahomet” olan şeirdə Həzrəti Peyğəmbərin sadə həyatı və bitkin şəxsiyyətindən söz açılır. Hüqo şeirində İslam peyğəmbərinin ömrünün son anlarını təsvir edib.

Qeyd edək ki, V. Hüqonun “La legende des siècles” (“Yüz illərin əfsanəsi”) adlı əsəri 28 sentyabr, 1859-cu ildə Brüsseldə ilk dəfə çapdan çıxıb. Ancaq bu nəşrdə olan İslam və İslam peyğəmbərinə dair “Mahomet” şeiri digər nəşrlərdə verilməyib.

Fransa Milli Elmlər Akademiyasının Tədqiqat Mərkəzi “Yüz illərin əfsanəsi” əsərindəki “Mahomet” şeirini Hüqonun ölümündən yüz il sonra, yəni 1985-ci ildə nəşr edib. Bundan sonra xristian dünyasında Hüqonun müsəlman olub-olmadığı ilə bağlı mübahisələr səngimək bilmədi. Hətta onun iki övladının və bir oğlan nəvəsinin xaç suyuna salınmadığı və xristian adəti üzrə dəfn edilmədiyi faktı mövcuddur. Onun bir çox əsərində evində gizli ibadət etdiyi haqqında yazılara da rast gəlmək mümkündür.

Kulis.az “Aydın yol”a istinadədən Hüqonun “Mahomet” şeirinin Azərbaycan dilinə tərcüməsini təqdim edir.

Mahomet

(Məhəmməd (Ona Allahın xeyir-duası və salamı olsun!))

 Vəzifəsi yaxınlaşmışdı, dünyaya göz açdı

Mətanətli idi, kiminsə  xətrinə dəyib incitməzdi

Yolda gördüyü hər kəslə salamlaşardı

Hər gün sanki bir az daha yaşlanırdı

İyirmiyə yaxın ağ tük vardı saqqalında

Bəzən durar, su içən dəvələri seyr edərdi,

Bu seyr ona dəvə otardığı günləri xatırladardı

Sanki Cənnəti görmüş, ilahi eşqi tapmışdı

Sanki kainatın yaradılışına şahid olmuşdu

Alnı dik, yanaqları qüsursuz, bənzərsiz idi

Qaşları incə, baxışları mənalı və sərt idi

Boynu gümüş bir səhəngin  boğazı idi sanki

Tufanın sirlərini bilən Nuhun havası var idi onda.

Onunla danışmağa gələnlərlə ədalətli idi,

Bəziləri gülər, bəziləri etiraf edər, bəziləri də danardı

Səssizcə onları dinlər,  ən son özü danışardı

Dodaqlarından dua və zikr əskik olmazdı

Çox az yeyər, qarnına daş bağlayardı

Yerə oturar, paltarlarını yamayardı

Artıq gənc deyildi,  əvvəlki gücü də yox idi

Yenə də hər kəsdən daha çox oruc tutardı.

Altmış üç yaşında, sanki bir  alov bürüdü bədənini

Müqəddəs kitab Quranı bir daha oxudu

Sonra bayrağı Səid oğluna təslim etdi,

Onlara: “Artıq aranızdan ayrılmaq vaxtı gəldi,” – dedi

“Allah birdir, yalnız Onun yolunda mübarizə aparın,” - dedi.

Hüznlü idi yurdundan didərgin düşmüş  yaşlı qartal kimi

Adəti üzrə məscidə gəldi

Əliyə tabe olanlar da arxasınca gəlirdi

Və müqəddəs bayraq küləklərin ağuşunda dalğalanırdı

Üzü solğun idi, geri döndü və kütləyə belə səsləndi:

Ey insanlar, ömür bitir,  həyat gəlib keçəcək

Biz qaranlıqda bir zərrəyik,  uca olan Odur

Ey insanlar, ondan başqa rəhbərim yoxdur

Onsuz bir dəyərim olmazdı

Ey möminlərin həqiqi sultanı,

Səni dinlər-dinləməz, hər kəs sözünə inandı

Sən doğulanda, bir ulduz doğuldu  göy üzündə

Kisranın üç qülləsi birdən yıxıldı

Mələklər ölümümü müzakirə etdi

Vədə yetişdi, dinləyin, əgər kiməsə bir pislik etdimsə,

Önə çıxsın, hər kəsin önündə intiqamını alsın

Kimə vurmuşamsa, o da mənə vursun

Sakitcə əsasını oradan keçənlərə uzatdı,

Yaşlı bir qadın qoyun otarırdı çöldə

Ona: “Allah köməyin olsun,” – dedi

Baxışlarında bir hüzn vardı, sanki tükənmişdi.

Fikirli idi, birdən dilləndi:  Hər kəs eşitsin!

Allah mənim adımı andı,  bundan əmin olun

Torpaqdan insan, nurdan  bir peyğəmbərəm

İsanın gətirdiyi dini  tamamlamağa gəldim

Ey səhabələrim, mən səbir daşıyam, İsa şirin dilli idi

Unutmayın, hər şəfəq doğan günəşin bir müjdəçisidir

İsa məndən əvvəl idi, ancaq nə Tanrıdır,  nə də onun oğlu

O, gülü qoxulayan bakirə Məryəmdən dünyaya gəldi

Unutmayın, mən də ətdən-sümükdən  bir faniyəm

Bu dünyada başıma gəlməyən  heç bir şey qalmadı

Yol belə, çəkdiyim əziyyətlərə dayanmazdı

Təzyiq və işgəncədən bədənim çox əzab çəkdi

Unutmayın, əgər işlədiyimiz hər günahın əvəzi

Qorxunc həşərat olsaydı, o qaranlıq məzarı bizə dar edərdi,

Cəhənnəmə çevirərdi oranı…

Yenidən bədənlərin cəhənnəm əhlinin bədənləri,

Həşəratlar yenidən gəmirər bütün bədənləri

Beləcə dəfələrlə ölüb yenidən dirilərlər

Cəzalarını çəkdikdən sonra   yenidən rahatlıq taparlar

Mən müqəddəs müharibələrin  təvazökar meydanıyam

Bəzən böyük, bəzən də kiçik kimiyəm

Sözlərim çöldəki qum və quyular kimidir

Bir sözüm qorxudursa, bir sözüm müjdələyəndir

Ey insanlar! Nələr çəkdiyimi görürsünüz

İnsanları aldadıb zəlalətə salmaq istəyən dəhşətli iblislərə

Əngəl olmağa çalışdım, bağladım pis əllərini

Çox vaxt Yaqub kimi qaranlıqlar içində

Görmədiyim kəslərlə vuruşdum

Ancaq insanlar məni qəsdən öldürmək istədilər

Mənə qarşı hey kin və həsəd bəslədilər

Mən isə əsla haqq mübarizəmdən geri çəkilmədim

Onlarla vuruşdum, ancaq heç kimdən incimədim

Mübarizə boyu – Qoyun, nə edirlərsə-etsinlər - dedim

Qanlar içində tək yaralı mən olmaq istəyirdim

Qoy hamı məni vursun,

Onsuz da vurmaqdan yorulmazlar ki…

Sağ əllərinə Ayı, sol əllərinə Günəşi də versəydim,

Düşmənlərim əsla vaz keçməzlərdi

Yenə də bu çətin səfərimdə mənə hücum etdilər

Ancaq nə olursa-olsun, geriyə addım atmadım

Bu müqəddəs dava uğrunda qırx il mübarizə apardım

Belə keçən bir ömrü sonunda tamamladım

İndi Allaha gedirəm, dünyanı geridə qoydum.

Hazırladı: Narıngül