COVID-19: Koronavirüs Nasıl Yayılır?

Koronavirüs olarak adlandırılan COVID-19'a, SARS-CoV-2 adı verilen bir çeşit virüs neden olmaktadır. Genel olarak insanlarda yaygın olarak görülen coronavirüsler develer, sığırlar, kediler ve yarasalarda dahil olmak üzere birbirinden farklı hayvan türlerinde görülmektedir. Yapılan araştırmalar koronavirüslerin zoonotik yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Zoonotik, hayvanlardan insanlara bulaşabilen bir virüs grubu olarak adlandırılır. 

Yakın tarihte SARS-CoV ve MERS-CoV olarak kendini gösteren koronavirüsler, şimdi tüm insanlığı tehlike altına alan COVID-19 salgınıyla yeniden gün yüzüne çıkmıştır. Şiddetli Akut Solunum Sendromu olarak da bilinen SARS-CoV, Misk Kedisinden insanlara bulaşan bir koronavirüstür. Orta Doğu Solunum Sendromu olarak bilinen MERS-CoV, tek hörgüçlü develerden insanlara bulaşan başka bir koronavirüs salgınıdır. Araştırmacılar SARS-CoV ve MERS-CoV'un nasıl ve ne şekilde yayıldığını araştırırken dünya 2019 yılının son çeyreğinde ortaya çıkan ve 2020 yılının başı itibariyle binlerce insanın ölümüne sebep olan yeni tip koronavirüs COVID-19'la mücadele etmektedir. 

COVID-19'a neden olan virüsün esas olarak insandan insana kolayca bulabildiği tespit edilmiştir. Virüsün yayılma şeklinin enfekte bir kişinin hapşırması veya öksürmesi sonucunda ortaya çıkan solunum damlacıklarından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu damlacıklar enfekte bireyin yakınında bulunan diğer insanların solunum yapması sonucunda ağzında veya burnundan vücuda girebilmektedir. Bu da insanların enfekte bireylerle yakın temasta olması durumunda virüsün kolayca yayıldığını göstermektedir. 

Kısa süre içerisinde 200'den fazla ülkede görülen ve 1.000.000'dan fazla bireyin enfekte olmasına sebep olan yeni koronavirüs  COVID-19, virüsün yayılım oranından dolayı pandemi ilan edilmiştir. İlk olarak Çin'in Wuhan kentinde başlayan ve sonrasında tüm dünyaya yayılan covid 19 salgını, şimdilerde ülkemizinde içinde yer aldığı birçok kıtada ölümcül sonuçlar doğurmaktadır. 

Vakalar neden her geçen gün artış gösteriyor?

Ortaya çıkışından kısa bir süre sonra kırmızı alarmların verildiği COVID-19 koronavirüs salgını, pandemi ilan edilmesine rağmen tüm dünyada yeni vaka sayısıyla artış göstermektedir. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı tarafından koronavirüsle mücadele kapsamında alınan birçok önlem, bu salgının ülkemize girmesine engel olamasa da önlenebileceğini göstermektedir. Peki vakalar neden her geçen gün artış gösteriyor? Bu sorunun cevabı elbette alınan önlemler. Özellikle İtalya, İspanya ve Amerika gibi ülkelerde ciddi vaka sayılarına ulaşan COVID-19 virüsünün alınan önlemlerin yetersiz olduğunu göstermektedir. 

Ülkemizde ise Sağlık Bakanlığı koronavirüsün çıktığı ilk günden beri vatandaşları bilinçlendirmek için büyük bir çaba harcamaktadır. Tüm bu çabalara rağmen vaka sayısı Türkiye'de neden artış gösteriyor? İşte bu noktada bireyler olarak üzerimize düşen görevleri tam anlamıyla yerine getirmemiz gerekiyor. Öncelikle devletin belirttiği kural ve yasakların harfiyen uygulandığından emin olmamız gerekiyor. Vatandaşlarımız Türkiye Cumhuriyeti mercilerinin belirttiği önlem ve kurallar dahilinde tüm tedbirleri alması durumunda bu enfeksiyon artış göstermekte zorlanacaktır. Unutmayın, corona virüse karşı alacağınız önlemler bu salgının ilerlemesini önemli ölçüde zayıflatacaktır. 

Enfekte hastalar COVID-19'u başkalarına yayabilir mi?

COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsü insandan insana bulaşmaktadır. Bu sebeple enfekte olan hastalar COVID-19 virüsünü başkalarına kolayca yayabilmektedir. T.C. Sağlık Bakanlığı koronavirüsün ortaya çıktığı ilk günden beri bu yayılımın önlemlerini almaya çalışmaktadır. Bu sebeple virüse maruz kalma oranını en aza indirgemek için "evde kal" çağrısı yapılmaktadır. 

Karantinaya alınan hastalar COVID-19'u başkalarına yayabilir mi?

Karantina, bulaşıcı bir hastalığa maruz kalmış ancak hastalık geliştirmemiş kişileri bu hastalığa maruz kalmamış kişilerden ayırmak anlamına gelmektedir. Karantina genellikle bulaşıcı bir hastalığın kuluçka evresinde kurulmaktadır. Kuluçka evresi ise virüse maruz kalan birey ya da bireylerin hastalığı geliştirdiği zaman aralığıdır. 

COVID-19 virüsü için karantina süresü 14 gün olarak belirtilmiştir çünkü bu virüsün kuluçka süresi 2 ila 14 gün arasında değişiklik göstermektedir. 14 günlük karantina süresi boyunca herhangi bir semptomun görülmediği bireyler bu virüsü bir başkasına bulaştırma riski ortadan kalkmaktadır. Sağlık Bakanlığımızın ısrarla evde kal çağrısı bu yüzdendir.

COVID-19'a neden olan virüs yiyeceklerden bulaşabilir mi?

Koronavirüslerin genellikle solunum damlacıkları yoluyla kişiden kişiye yayıldığı düşünülmektedir. Şu ana kadar herhangi bir yiyecek ile ilişkilendirilmiş COVID-19 vakasına rastlanmamıştır. Yiyeceklerinizi hazırlamadan ve yemeden önce genel gıda güvenliği için ellerinizi en az 20 saniye boyunca bol su ve sabunla ovalayarak yıkamanız gerekmektedir. Öksürük veya hapşırık durumlarında ağız maskesi kullanmaya ve elinizi yüzünüze götürmemeye özen göstermeniz üstünde durulması gereken başka bir husustur. 

Yapılan araştırmalar COVID-19 virüsünün solunum yolundan ziyade temas yoluyla da bulaşabildiğini göstermektedir. Bir kişi üzerinde virüs bulunan herhangi bir nesneye veya yüzeye temas ettikten sonra elini kendi ağzına, burnuna ya da gözüne dokundurduğunda COVID-19 enfeksiyonuna yakalanması oldukça mümkün görülmektedir. Bu sebeple ellerinizi her daim bol suyla yıkamanız oldukça önemli olacaktır. Aynı zamanda ellerinizi kolonyalar ve çeşitli el dezenfektanları ile temizleyebilirsiniz. 

Sıcak hava COVID-19'un yayılmasını durduracak mı?

Hava sıcaklığının SARS-CoV-2 virüsünün sebep olduğu COVID-19 enfeksiyonunun yayılmasını etkileyip etkilemeyeceği henüz bilinmemektedir. Yapılan araştırmalar soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara sebep olan virüslerin soğuk havalarda daha fazla yayıldığını gösterse de bu durumun sıcak havalarda insanlara yayılımının imkansız olduğunu göstermemektedir.  

Sivrisinekler veya keneler COVID-19'un yayılmasına sebep olur mu?

Yapılan araştırmalar yeni tip koronavirüs COVID-19'un  sivrisinekler veya keneler tarafından yayılabileceğe dair herhangi bir kanıt göstermemektedir. Daha önceki dönemlerde de ortaya çıkan SARS-CoV veya MERS-CoV gibi koronavirüslerde bu bulguya rastlanmamıştır. Genel anlamda COVID-19'un yayılmasının temel yolu insandan insanda olarak tarih edilmektedir. 

Önerilen İçerik: Corona Virüsün İnsan Vücuduna Etkisi

kaynak: neoldu.com