Çətin qərarların verilməsini asanlaşdıran yeni üsul tapılıb

Xarici dillər çətin qərararların verilməsini asanlaşdırır. Məsələ haqqında xarici dildə fikirləşin. Alimlər bunun necə baş verdiyini izah edib. Belə bir vəziyyəti təsəvvür edin: siz bir nəfəri metro qatarın altına yuvarlamaqla 5 nəfər xilas edə bilərsiniz. Bu hipotetik məsələni insanlar başqa dildə düşünərək həll edə bildilər.

Məsələ burasındadır ki, xarici dilin istifadə edilməsi vəziyyətə emosional yanaşmanı ləğv edir, bu da daha radikal qərarları verməyə imkan verir. Bunu Çikaqo və Pompey Fabra Universitetinin psixoloqları aydınlaşdırıblar.

Bu fövqəladə hallarda xarici dildə fikirləşməyi “əks etdirmənin” effektivliyini izah edən ilk araşdırmadır. Nəticələr bir sıra sınaqların nəticəsində alınıb. Könüllülər qrupuna belə bir vəziyyətdən çıxış tapşırığı verdilər: bir nəfəri qurban verməklə beş nəfərin həyatını xilas etmək.

Bu könüllüləri bu məsələ barədə xarici dildə fikirləşməyi xahiş edəndə, onlar radikal tədbirlərə daha asanlıqla qərar verdilər və hipotetik qurban verdilər. Əvvəlcə mütəxəssislər elə bildi ki, xarici dilə keçid adi narrativləri pozur. Lakin aydın oldu ki, xarici dil oxuduğunun və ya eşitdiyinin mənasını başa düşmək üçün diqqətini yönəltmək və ləngitməyə məcbur edərək insanları daha tətbiqi edir.

Nəticə məsələlərin həllinə və doğma dilin dolu olduğu əlavə emosiyalarsız çətin qərarların verilməsinin asanlaşdırılmasına “məsləhətli” yanaşma hesab olunur.

Müəllif: Famil Ələkbərov