Hüseyn Cavid - Gecəydi

Gecəydi... hər yeri sarımışdı bir sükuti-həzin,
Donuq ziyalı fanarlar baxardı həp qəmgin.
Yavaş-yavaş yürüyürdüm yolumla pürfikrət,
Önümlə ərzi-vücud etdi bir soluq surət.
O bir cavan idi, küskün baxışlı, həm yorğun;
Vücudu xəstə, mükəddər, həyatı çox durğun...
Kəsik nəfəslə yürür, söylənir də, inlərdi,
O bir xəyali-bəid arxasınca titrərdi.
Nədənsə cəzb eləyirdi o hər adımda məni,
Həmən maraq ilə təqibə başladım izini.
Onunla, iştə onun kölgəsilə çox məhzun
Yürür,gedir, düşünürdüm; göründü bir balkon
Ki, süslü pəncərəsi, şıq, ipəkli pərdələri,
Nasılsa eylədi dilxun zavallı dərbədəri.
Dayandı qarşıda, həsrətlə əşkbar olaraq,
Həzin-həzin baxınıb söyləyirdi sızlayaraq:

“Sən, ey sevimli mələk! Ah... zalım, ey zalım!
Sən ey nədimeyi-ruhum, ümidi-iqbalım!
Sən, iştə həp sən idin cilvəgahi-amalım,
Keçərdi günlərim əvvəl səninlə şatirü şən.
Nə oldu? Söylə, neçin böylə bivəfa çıxdın?
Şikəstə könlümü bilməm neçin yıxıb-yıxdın?
Neçin ümidimi məhv eylədin? Nədən bıqdın?
Nədən atıb məni, əğyarə həmdəm oldun sən?!
Mən eşqə uymaz, inanmazdım, ey pəriyi-səhər!
O hissi məndə fəqət sən yaratdın... ey dilbər!
Hüzur qəlbimi aldın da ömrüm oldu hədər,
Tutuldum iştə o dami-bəlayə qafil ikən...
Mənimlə hər gecə həmbəzm olub gülümsər idin,
Məhəbbət olmasa aləm xarab olar der idin,
Dodaq-dodaqda öpüşdükcə xeyli söz verdin.
Nə oldu, üz çevirib, qaçdın aqibət məndən?
Fəqət bahari-şəbabımda bir çiçək buldum,
Qaçırdım əldən, onun həsrətilə məhv oldum.
O sənsən ah...sən! Uğrunda bax nasıl soldum?
Səninlə söndü həyatım, yanıb kül oldum mən.
Gəl, iştə qəlbimi gəl yar, çıxar məhəbbətini!
Gözəl mələk! Məni gəl qurtar, al əmanətini!
Yetər, yetər!.. Çəkəməm qeyri-bari-firqətini,
Qapında kəndim üçün qazmaq istərəm mədfən.”

Zavallı gəncin o titrək püriştika səsini,
Sükuti-leyli yaran nəşəsiz təranəsini
Kim anlar, ah... ona kim etina edər? Heyhat!..
O aşiyanə girən şey fəqət süruri-nəşat...
O infialı, o suzişli halı kim dinlər?
Verir cavab ona ancaq sitəmli qəhqəhələr.
Qopub gələn o şətarətli səs bir istiğna
Ki, daima onu yaxmaqla həzz alır guya...
O sərsəri, o səfil... onca fəzlədir yaşamaq,
Yaşarsa, həp yanaraq yəs içində məhv olacaq.
Sönük vücudu saçar hər dəm atəşin fəryad,
Fəqət nə çarə! Əsərsiz bütün bu istimdad...

Nəhayət, oldu rəhakari iztirabı onun
Əlində patlayan atəşli bir cılız qurşun.
Ayaqda durmaq üçün onda yoxdu tabü tavan;
Sərildi yerlərə, lakin püriztirabü fəğan
Deyirdi: “Yox daha səbrim, gecikmə, gəl, mələyim!
Gəl, iştə, getməliyəm; əlvida!.. Gözəl mələyim!..”