Mirzə Ələkbər Sabir - Rəhgüzari-məxluqatda bir möhtaci-məsarif

Ey dərbədər gəzib ürəyi qan olan çocuq!
Bir löqmə nan üçün gözü giryan olan çocuq!
Əşkilə abrusu da rizan olan çocuq!
Mətlubi nan, qazandığı hirman olan çocuq!

İnsan kimi bilinsə idi qədrü qiymətin,
Açmış olurdu məktəbi-milli cəmaətin,
Dərk etmək istəmir hələ bu feyzi millətin,
Qalsın nihan vədieyi-fitri-məharətin;
Ey ehtişami-milləti talan olan çocuq!
Ey dərbədar gəzib ürəyi qan olan çocuq!

Ey gövhəri-fitadə-bəgil, qal nihan hənuz, 
Sərrafi-qədrdan deyil islamyan hənuz,
Məşğul xurdü xabdır ərbabi-şan hənuz,
Var ortalıqda söhbəti-dəvayi-nan henuz,
Yox gövhəri-səadətə xahan olan çocuq!
Ey dərbədər gəzib ürəyi qan olan çocuq!

Həqli deyil o kim sənə der. var qəbahətin;
Məncə qəbahət isə olur hali millətin...
Etsəydi tərbiyət səni əhli-vilayətin,
Sailliyə qalırmıdı hərgiz də rəğbətin?!
Başsız qalıb ayaqlara üftan olan çocuq!
Ey dərbədər gəzib ürəyi qan olan çocuq!

Ey nəxleyi-vəten, əsəf olsun bu halına 
Kim, bəxşi-terbiyət edənin yox nihalına!
Bilməm nələr gəlir şu qaranlıq xəyahna... 
Baxdıqca yalü balma yandım məlalına!
Ey vadiyi-səfaləti puyan olan çocuq!
Ey dərbədər gəzib ürəyi qan olan çocuq!

Olsun əsəf o millətə kim, bixəyaldır,
Yaxud, xəyalı kəndine təksiri-maldır;
Yavrum, quzum, yatanlar ayılmaz, məhaldır, 
Ancaq mənimki nalə, səninki sualdır...
Ey mən kimi tənəffurə şayan olan çocuq! 
Ey dərbədər gəzib ürəyi qan olan çocuq!