Qövsi Təbrizi

Qövsi Təbrizi (Əbcəd yazısıyla: vəya Təbrizli Əlican Qövsi (Təbriz: 1568 - Təbriz: 1640) XVII yüzildə Azərbaycanın adlım, görkəmli şairlərindəndir. 

Azərbaycan Türkcəsində "Divan"ı bizə gəlib çatmış şair Təbriz şəhərində sənətkar ailəsində dünyaya göz açıb."Divan"ının iki nüsxəsi məlumdur: birincisi Britaniya muzeyində, ikincisi Gürcüstanın Dövlət muzeyində saxlanılır. 400-dən artıq qəzəl və başqa şeirlərindən oluşan "Divan"ı 1925 ilində Bakı'da yayımlandı (Yeni nəşri: Paşa Kərimov, Lider, 2005).

Füzuli ədəbi məktəbinin görkəmli davamçılarındandır. Lirik qəzəllərində mənəvi azadlıq, insanların arzu və istəkləri tərənnüm olunur. Bir sıra şairə, xüsusilə, Füzuliyə nəzirələr yazmışdır. Onun yaradıcılığı Azərbaycan şerinin inkişafında önəmli rol oynamışdır.

Qövsi, Mirza Tahir Vəhid Təbrizini öz şeirində mədh edibdir. Qövsi'nin yüksək bədii dəyər daşıyan Türkcə qəzəllərində ilk kəz olaraq yurd sevgisi, azadlıq duyğusu da işlənmiş, zamanəsindən və insanlardan şikayətlər edilmişdir

Qəzəlləri

Kimi can etdi, kimi könlünü dildarǝ fǝda

İstǝrǝm peyvǝstǝ, ey rǝna dolanım başına

Dostlar, könlüm diyarın etdi viran iztirab

Canǝ etdim dǝrdi-dil zǝbtindǝn, ey dildar, eşit!

Gǝtir saqi şǝrabi-nab, mütrib sazını saz et!

Olur hǝrçǝnd can şirin, vǝli canan yerin tutmaz

Onunçün mǝn sǝnǝ yalvarmanam kim, yalvaran çoxdür

Cismi-zanmdan mənim hicran nə istər bilmənəm

Dilim fəğan iləvü, didə qan ilən doludur

Həmişə şam kimi sərfi-piçü tab oldum

Bülbül mənim əfqanıma qatlanmadı uçdu

Məxı istəmənəm dərdimi cananə desinlər

Mən məst idim, ol məstlə axır belə düşdüm

Digər

Sən bilirsən

Səndən ötrü