Dərc edildi: Baxış sayı: 836
ABŞ-İran qarşıdurması fonunda Qafqazı nə gözləyir?
Artıq daha birbaşa şəkildə baş verən Amerika-İran münasibətlərinin toqquşması mümkün təsir baxımından bir sıra geosiyasi təbəqələrə və istiqamətlərə malikdir. Bu məsələdə Qafqazda nəzərdən keçirilir.
Bu baxımdan Cənubi Qafqazın və xüsusən də Ermənistanın Amerika-İran qarşıdurmasının mərhələlərindən biri ola biləcəyi ilə bağlı proqnozlar mövcuddur.
“Əvvəla, toqquşmanı proqnozlaşdıranların nə kimi mənzərəni təsəvvür etdiklərini başa düşmək lazımdır. Əgər ciddi qarşıdurmadan söhbət gedirsə, bu, SSRİ-nin dağılmasından bəri həm Ermənistan, həm İran, həm də ABŞ üçün, bütövlükdə Qafqaz əsas rəqabət istiqamətlərindən biri kimi mövcuddur. Burada yeni bir şey yoxdur. Məsələ yalnız ABŞ və ya İran xidmətləri deyil, praktiki olaraq bütün güc oyunçuları, beynəlxalq və ya regional güclərdir”, - deyə erməni siyasi ekspert Aram Amatuni bildirib.
Onun sözlərinə görə, Qafqazdakı, xüsusən də Ermənistandakı Amerika-İran qarşıdurmasının xarakterinə qayıdaraq, proqnozların fiziki variantda əks olunmadığını düşünmək lazımdır.
“Məsələ burasındadır ki, bu proqnozlar daha çox həqiqi ekspert rəyi yox, mexaniki xarakter daşıyan kimi qəbul ediləcək. Bir neçə səbəb var, məsələn, Ermənistanın bu cür hədəfə çevrilməsi və ya Qafqazı hədəfə alması hər kəs üçün dəhşətli bir detonasiya ola bilər ki, bu da aralarındakı münasibətlərin mahiyyətindən asılı olmayaraq buradakı əsas oyunçuların heç birinin maraqlarına cavab vermir. Üstəlik geosiyasi və ya regional güc oyunçuları arasında qarşıdurma nə qədər kəskinləşirsə, təhlükəli ittihamların yayıla biləcəyi yerlərdə bir o qədər onlar arasında hər hansı güzəşt nöqtəsi zərurəti formalaşır. Ermənistan Rusiya-Qərb qarşıdurmasında belə olub və çox güman ki, İran-ABŞ qarşıdurması kontekstində də belə olacaq. Üstəlik, başqa bir vacib amil, yəni Rusiyanın Ermənistandakı rolu da var. Amerika-İran qarşıdurması Moskva üçün fəlakətli olacaq, buna görə də Kreml həm Vaşinqton, həm də Tehranla işləyərək Ermənistanda və Qafqazda bunun qarşısını almaq üçün əlindən gələn hər şeyi edəcək”, - deyə Amatuni bildirib.
Erməni ekspert qeyd edib ki, müasir dünyada hər hansı bir fiziki toqquşmanı tamamilə istisna etmək mürəkkəb məsələdir.
“Amma Süleymanın öldürülməsi ilə birbaşa əlaqəli olmayan fərqli bir məsələdir. Çünki bu toqquşma istənilən nöqtədə, hər hansı bir qətlin olub-olmamasından asılı olmayaraq mümkün deyil. Eyni zamanda, digər bölgələrlə toqquşmaqla güc oyunçuları Qafqazda və xüsusən də Ermənistanda toqquşmamaq üçün əllərindən gələni etmələri də bundan irəli gəlir”, - deyə o bildirib.
Şərhlər
Şərhləri göstər Şərhləri gizlət